Đối thoại kinh doanh Nga - ASEAN là cơ hội để trao đổi những vấn đề các bên cùng quan tâm nhằm tăng cường hơn nữa hợp tác kinh tế, đầu tư và thương mại giữa Liên bang Nga và các nước ASEAN.

Phát biểu tại Đối thoại, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Việt Nam là một nền kinh tế đang phát triển năng động, tăng trưởng nhanh và ổn định với mức tăng trưởng GDP trong khoảng 10 năm trở lại đây luôn đạt khoảng 6-7%, năm 2017 đạt 6,81%.

Việt Nam đã có quan hệ thương mại với khoảng 220 quốc gia trên thế giới với quy mô thương mại đạt 425 tỷ USD, GDP bình quân đầu người đạt gần 2.400 USD. Trong 7 tháng đầu năm 2018, kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng trên 7%, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam đạt 334 tỷ USD từ 129 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Với nền chính trị ổn định, môi trường đầu tư luôn được cải thiện, chi phí đầu tư cạnh tranh, hạ tầng giao thông được nâng cấp mạnh mẽ với tính kết nối quốc tế thuận lợi, chính sách phát triển kinh tế và thu hút đầu tư hấp dẫn, dân số vàng, thị trường tiềm năng, hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới… Việt Nam đang trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn mang tầm chiến lược đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, không chỉ thúc đẩy thu hút hiệu quả đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, các doanh nghiệp trong nước ngày càng phát triển về số lượng, quy mô và tiếp cận với các công nghệ mới của thế giới. Hiện nay, Việt Nam có khoảng gần 700.000 doanh nghiệp đang hoạt động, dự kiến đến năm 2020 sẽ có khoảng 1 triệu doanh nghiệp, trong đó có rất nhiều doanh nghiệp có nhu cầu đầu tư ra nước ngoài.

Việt Nam có khoảng 1.424 dự án đầu tư của doanh nghiệp tại 75 quốc gia và vùng lãnh thổ với tổng vốn đăng ký đạt gần 22 tỷ USD trong nhiều lĩnh vực như nông-lâm nghiệp, công nghệ thông tin, viễn thông, tài chính - ngân hàng, dịch vụ, khai khoáng… Hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam tập trung chủ yếu vào khu vực ASEAN (chiếm 50% số dự án và 39% tổng vốn đăng ký đầu tư ra nước ngoài), Liên bang Nga (chiếm 13% tổng vốn đăng ký đầu tư ra nước ngoài, đứng thứ 3/75 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư của Việt Nam) và đang có xu thế mở rộng ra các quốc gia và châu lục khác.

Tại Liên bang Nga, đã có 23 dự án của Việt Nam đăng ký hoạt động với tổng vốn đầu tư khoảng 2,9 tỷ USD, tập trung trong các lĩnh vực như khai thác dầu khí, viễn thông, trung tâm thương mại, nông nghiệp, chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa... Tập đoàn viễn thông lớn nhất của Việt Nam, Viettel cũng lựa chọn Nga làm điểm đến cho các hoạt động sản xuất các loại thiết bị viễn thông, quốc phòng và tiến hành các hoạt động nghiên cứu về công nghệ. Đặc biệt, tại tỉnh Primorye, thuộc vùng Viễn Đông đã có dự án chế biến sữa của Tập đoàn TH Truemilk với tổng vốn đầu tư đăng ký 300 triệu USD.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng mong muốn sẽ tiếp tục thúc đẩy hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam sang các địa bàn truyền thống hữu nghị tốt đẹp lâu đời với Việt Nam như Nga và ASEAN. Đây là những địa bàn có nhiều thỏa thuận hợp tác song phương, đa phương về thương mại và đầu tư, tạo nền tảng tự do và thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm các cơ hội đầu tư kinh doanh.

Việt Nam là nước đầu tiên mà Liên minh kinh tế Á - Âu ký Hiệp định thương mại tự do, chính thức có hiệu lực từ ngày 05/10/2016, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh “Chúng ta có cơ sở để kỳ vọng quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Liên bang Nga và Việt Nam nói riêng, giữa Liên minh kinh tế Á - Âu và Việt Nam nói chung sẽ tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ trong thời gian tới”. Đồng thời khẳng định, Việt Nam sẽ nỗ lực hỗ trợ Nga mở rộng quan hệ hợp tác với Cộng đồng kinh tế ASEAN - một thị trường thống nhất, năng động với trên 600 triệu dân và GDP đạt khoảng 2.500 tỷ USD.

Vừa qua, Tổng Bí thư Ban Chấp hànhTrung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã thăm Liên bang Nga theo lời mời của Tổng thống Vladimir Putin. Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, chuyến thăm đã góp phần củng cố mối quan hệ chính trị tin cậy, tăng cường gắn bó chiến lược, nâng cao hiệu quả hợp tác, thúc đẩy việc thực hiện hàng loạt dự án liên doanh góp phần hiện thực hóa mục tiêu kim ngạch thương mại song phương đạt 10 tỷ USD vào năm 2020. Tại các cuộc làm việc, hai bên đã khẳng định sự ủng hộ và nhất trí tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước hợp tác đầu tư kinh doanh trong các lĩnh vực như năng lượng, dầu khí, nông nghiệp, hạ tầng giao thông đô thị, thông tin và viễn thông…

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chia sẻ, đối với Nhân dân Việt Nam, nước Nga luôn là một người bạn chân thành, thân thiết, tin cậy, thủy chung, trong sáng đã được vun đắp qua bao nhiêu thế hệ và tình cảm đó không bao giờ thay đổi. Việt Nam không bao giờ quên sự giúp đỡ chí tình của Liên Xô trước đây và nước Nga vĩ đại ngày nay. Rất nhiều sinh viên và lưu học sinh Việt Nam đã học tập, nghiên cứu tại Nga, trong số đó, nhiều người đã trở thành lãnh đạo cao cấp trong bộ máy Nhà nước của Việt Nam hoặc trở thành những người chủ của các tập đoàn kinh tế tư nhân lớn của Việt Nam như tập đoàn Vingroup, Sungroup, Eurowindow, Techcombank, Vietjet Air… Đây là những tài sản vô giá, là cầu nối quan trọng đặc biệt, góp phần phát triển gắn bó lâu dài và bền vững trong mối quan hệ giữa hai nước.

Trên nền tảng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nga, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng tin tưởng rằng, xu hướng đầu tư sang Nga nói chung và sang Vùng Viễn Đông nói riêng của doanh nghiệp Việt Nam, cũng như quan hệ thương mại giữa hai nước sẽ ngày càng gia tăng trong thời gian tới.

Hiện đã có một số dự án đầu tư đến từ các doanh nghiệp ASEAN ở khu vực Viễn Đông trong các lĩnh vực hạ tầng, nông nghiệp, đóng tàu... Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, kết quả hợp tác đầu tư giữa Vùng Viễn Đông và ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng còn khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng của các bên.

Vùng Viễn Đông là khu vực có nhiều tiềm năng thu hút đầu tư trong các lĩnh vực năng lượng, phát triển hạ tầng, nông - lâm nghiệp, kỹ thuật, công nghệ… Đây cũng là vùng đất với tài nguyên thiên nhiên và khoáng sản vô cùng phong phú: 20% tổng trữ lượng dầu mỏ và khí đốt, 70% lượng hải sản, 75% tài nguyên rừng, 75% kim cương và 30% trữ lượng vàng của toàn nước Nga. Cùng với đó, những chính sách mới của Chính phủ Nga nhằm phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, công nghệ, tài chính, nguồn nhân lực cùng với các chính sách ưu đãi đặc thù (giảm, miễn thuế, chính sách hỗ trợ đất đai), phát triển hệ thống các đặc khu khu kinh tế (ASEZs), cơ chế cảng biển tự do khởi điểm tại Vladivostok và nhân rộng ra 5 cảng biển khác trong khu vực… được kỳ vọng sẽ hỗ trợ tích cực góp phần giúp Viễn Đông phát huy những tiềm năng để phát triển trở thành một trung tâm kinh tế mới, hấp dẫn đầu tư và là đầu mối gắn kết bền chặt giữa Nga và các nước thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Sự phát triển của khu vực Viễn Đông không chỉ đem lại động lực cho kinh tế Nga, mà còn đem lại cơ hội cho các nước khác trong khu vực mà Việt Nam là một trong số đó.

Trong 5 năm trở lại đây, Vùng Viễn Đông nói chung và Vladivostok nói riêng đã trở thành một điểm hẹn của nhiều Diễn đàn quan trọng của khu vực và thế giới, như APEC 2012 và 4 năm trở lại đây là Diễn đàn kinh tế phương Đông. Điều đó cho thấy vị thế của Vùng Viễn Đông ngày càng nâng tầm, trở thành một cửa ngõ quan trọng của Nga liên kết với khu vực châu Á - Thái Bình Dương, khẳng định quyết tâm và ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Nga trong chính sách “hướng đông mới”, đặt trọng tâm mở cửa để thu hút đầu tư phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội tại khu vực này.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trích dẫn lại phát biểu của Tổng thống Vladimir Putin tại Diễn đàn Kinh tế phương Đông lần thứ hai (năm 2016), rằng “là sai lầm nếu đánh giá Viễn Đông đang phát triển từ trong trứng nước” nếu chúng ta nhìn vào lịch sử của vùng đất này, đặc biệt dưới thời Liên Xô cũ. Sự phát triển của vùng Viễn Đông ngày nay hoàn toàn có thể dựa trên những tiềm năng sẵn có về đất đai, tài nguyên, môi trường, vị trí địa lý, con người và lịch sử của vùng đất này, với những định hướng chính sách và quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ Nga, cũng như niềm tin và kỳ vọng của các nhà đầu tư vào tương lai tươi sáng của vùng Viễn Đông. Cơ hội tại Viễn Đông là vô cùng to lớn và tốc độ phát triển tại khu vực này là đáng kinh ngạc: thành lập 17 đặc khu kinh tế (ASEZs), thu hút hơn 600 dự án đầu tư với tổng giá trị lên tới 35 tỷ USD chỉ từ năm 2015 đến 2017. Những con số đã nói lên sức hút mạnh mẽ của vùng Viễn Đông với các nhà đầu tư trong khu vực và trên thế giới.

“Tôi sẽ thông tin tới cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, cộng đồng người Việt và doanh nhân Việt Nam đang làm ăn sinh sống tại nước ngoài và tại Liên bang Nga về tiềm năng và cơ hội to lớn của vùng Viễn Đông. Tôi cũng kỳ vọng về một làn sóng đầu tư của Việt Nam sang Liên bang Nga nói chung và Vùng Viễn Đông nói riêng trong thời gian tới”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Với cơ hội và tiềm năng hợp tác to lớn, cùng với sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ tích cực của Chính phủ các bên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng tin tưởng rằng quan hệ hợp tác đầu tư, thương mại giữa Việt Nam và Vùng Viễn Đông sẽ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, Việt Nam cam kết tạo điều kiện thuận lợi để cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang Liên bang Nga nói chung và Vùng Viễn Đông nói riêng. Đồng thời mong muốn Chính phủ Liên bang Nga và Chính quyền các tỉnh Vùng Viễn Đông hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp ASEAN nói chung và doanh nghiệp Việt Nam nói riêng có thể tiếp cận các cơ hội đầu tư, thương mại và triển khai các dự án tại Liên bang Nga và Vùng Viễn Đông một cách nhanh chóng, hiệu quả./.